https://islamansiklopedisi.org.tr/abdullah-b-ced
Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Kaynaklarda Bedir ve Uhud savaşlarına katıldığı zikredilmekte, ancak ölüm tarihi hakkında bilgi verilmemektedir. Hazrec kabilesinin Benî Selime koluna mensup olan Abdullah, Muâz b. Cebel’in ana bir kardeşidir. Annesi Hind bint Sehl’dir. Babası Ced b. Kays, Câhiliye devrinde Benî Selime’nin reisi iken Hz. Peygamber’in Medine’ye hicret etmesiyle reisliği sona ermiştir. Ced b. Kays birçok gazveye katılmakla birlikte münafıklardan kabul edilirdi. Hudeybiye’de bulunmuş, fakat Bey‘atürrıdvân’a iştirak etmemiştir. Tebük Gazvesi’ne gitmek istememiş, Rum kadınlarını görünce dayanamayacağını ileri sürerek Hz. Peygamber’den izin istemiştir. Babasının bu durumuna çok üzülen Abdullah, onun ileri sürdüğü mazeretlerin geçersiz olduğunu ve asıl münafıklığı sebebiyle bu şekilde davrandığını kendisine söylemekten çekinmemiş, ayrıca aleyhine Kur’an âyetlerinin nâzil olabileceğini ifade etmiştir. Gerçekten sefere katılmayan münafıklar hakkında daha sonra âyetler nâzil olmuştur (bk. et-Tevbe 9/9, 49, 81, 82). Ancak, Hz. Osman devrine kadar yaşayan Ced b. Kays’ın sonradan tövbe edip samimi bir müslüman olduğuna dair rivayetler de vardır.
BİBLİYOGRAFYA
Vâkıdî, el-Meġāzî, I, 169.
İbn Hişâm, es-Sîre², II, 697.
İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt, III, 571, 583.
İbn Habîb, el-Muḥabber, s. 280.
Taberî, Târîḫ (de Goeje), I, 1544, 1545, 1693-1694.
a.mlf., Câmiʿu’l-beyân (Bulak), X, 104, 129.
İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-ġābe (Bennâ), I, 327.
