https://islamansiklopedisi.org.tr/acluni-muhammed-b-ahmed
Ürdün’ün doğusundaki Aclûn’a bağlı Küfeyr köyünde doğdu. Dımaşkī ve Küfeyrî nisbeleriyle de tanınır. İlk tahsilinden sonra Dımaşk’a giderek zamanın meşhur âlimlerinden İbn Kādî Şühbe’den fıkıh ve fıkıh usulü okudu. Uzun süre Şemseddin el-Gazzî’nin derslerine devam etti; İbn İvaz ve İbn Ümeyle’den de hadis okudu ve pek çok kitabı bizzat istinsah etti. Tahsilini tamamladıktan sonra Dımaşk’taki medreselerde fıkıh, fıkıh usulü ve siyer okuttu. Aynı zamanda kadı nâibliği yaptı. Birçok defa hacca gitti; uzun süre Mekke’de mücâvir olarak kaldı. Pek çok talebe yetiştirdi, fetva vermekle meşgul oldu. Daha çok hadis, özellikle de Ṣaḥîḥ-i Buḫârî okutmakla şöhret buldu. Dımaşk’ta vefat etti.
Eserleri. Kaynaklarda adı geçen belli başlı eserleri şunlardır:
1. et-Telvîḥ ilâ maʿrifeti’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaḥîḥ. Zerkeşî, Kirmânî ve İbnü’l-Mülakkın’ın Ṣaḥîḥ-i Buḫârî şerhlerinden faydalanmak suretiyle kaleme aldığı beş (veya altı) ciltlik bir eserdir.
2. el-Kevkebü’s-sârî. Ṣaḥîḥ-i Buḫârî muhtasarıdır.
3. Zehrü’r-Ravż. Süheylî’nin er-Ravżü’l-ünüf’üne yazdığı muhtasar şerhtir.
4. el-İḥkâm fî aḥkâmi’l-Muḥtâr. Bu eserini daha sonra kısaltarak el-Münteḫabü’l-Muḫtâr fî aḥkâmi’l-Muḥtâr adını vermiştir.
5. Muʿînü’n-nebîh ilâ (ʿalâ) maʿrifeti’t-Tenbîh. Ebû İshak eş-Şîrâzî’nin Şâfiî fıkhına dair et-Tenbîh adlı eseri üzerine yapılmış şerhtir.
BİBLİYOGRAFYA
Sehâvî, eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ, VII, 111-112.
İbnü’l-İmâd, Şeẕerât, VII, 196.
Îżâḥu’l-meknûn, I, 320; II, 519, 569.
Hediyyetü’l-ʿârifîn, II, 186-187.
Kehhâle, Muʿcemü’l-müʾellifîn, IX, 23.
