TDV İslâm Ansiklopedisi editörleri tarafından tespit edilen ilişkili maddeler aşağıda sunulmaktadır. Fakat, MÜNÂZARA maddesi ile arasında alaka kurulabilecek ansiklopedi maddeleri bunlarla sınırlı olmayabilir.
CEDEL
Meşhur olan veya doğruluğu herkes tarafından kabul edilen önermelere dayanan kıyas; tartışmada rakibi susturma yöntemi anlamında kullanılan mantık, felsefe ve kelâm terimi.
HİLÂF
Bazı dinî ilimlere, özellikle fıkıh konularına uyarlanmış cedel tekniği, fıkıh mezhepleri arasındaki ihtilâfları konu edinen ilim dalı, hilâfiyat.
BAHİS
Araştırılan veya tartışılan bir konuda tez ve antitez arasındaki münasebeti tahlil ederek doğruyu bulma anlamına gelen mantık terimi.
REDDİYE
Bir inanç veya düşünceye karşı çıkıp delil ve dayanaklarını çürütmek amacıyla kaleme alınan eserlerin genel adı.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
AMÎDÎ, Rükneddin
Özellikle cedel ilminde tanınmış Hanefî fıkıh âlimi.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
ÎCÎ, Adudüddin
Kelâm, usul ve dil âlimi, muhakkik.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
İBNÜ’l-CEVZÎ, Ebû Muhammed
Hanbelî fakihi ve Abbâsî devlet adamı.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
SEMERKANDÎ, Muhammed b. Eşref
Matematik, astronomi, mantık ve kelâm alanındaki eserleriyle tanınan âlim.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
CÜRCÂNÎ, Seyyid Şerîf
Arap dili, kelâm ve fıkıh âlimi.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
DÂVÛD-i KARSÎ
Çok yönlü Osmanlı âlim ve müderrisi.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
TAŞKÖPRİZÂDE AHMED EFENDİ
eş-Şeḳāʾiḳu’n-nuʿmâniyye ve Miftâḥu’s-saʿâde adlı eserleriyle tanınan Osmanlı âlimi.
Münâzara ilmi hakkında eser veren âlimlerden
SAÇAKLIZÂDE MEHMED EFENDİ
Osmanlı âlimi.
Hayale dayanan edebî münazara türünün en eski örneklerinden birini veren âlim
CÂHİZ
Arap edebiyatının en büyük nesir yazarlarından ve Mu‘tezile kelâmcılarından biri.
Münâzara türü edebî eserlerin çoğunun dayandığı edebî sanat
TEŞHİS
Hayvanlara, bitkilere, cansız ve soyut varlıklara insanlara ait özellikler nisbet etme anlamında edebiyat terimi.
Münâzara türünde yazılan bir hikâye çeşidi
ŞEM‘ u PERVÂNE
Doğu edebiyatlarında tasavvufî aşkın anlatıldığı alegorik ve sembolik hikâyelerin ortak adı.
Münâzara niteliğindeki atışma geleneğinin yaygın olduğu edebiyat
ÂŞIK EDEBİYATI
Kendisinin veya başkalarının şiirlerini saz eşliğinde çalıp okuyan ya da halk hikâyeleri anlatan ve âşık adı verilen saz şairlerinin oluşturduğu edebiyat.
NAZÎRE
Bir edebî eserin benzeri.
Türk edebiyatında münâzaranın ilk örneklerine rastlanan eser
DÎVÂNÜ LUGĀTİ’t-TÜRK
Kâşgarlı Mahmud tarafından Araplar’a Türkçe’yi öğretmek ve Türkçe’nin Arapça kadar zengin bir dil olduğunu göstermek maksadıyla yazılan ilk Türk dili sözlüğü.
Divanında münâzara tarzı bir gazel bulunan şair
HAYÂLÎ BEY
Divan şairi.
Mesnevisinde münâzara tarzını kullanan şair
DERVİŞ ŞEMSEDDİN
Dehmurg adlı mesnevisiyle tanınan Osmanlı şairi.
Divanında münâzara tarzını sıkça kullanan şair
ÂŞIK ÖMER
Türk saz şairi.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şair ve yazarlardan
AHMEDÎ
Türk edebiyatında ilk İskendernâme ve sonundaki “Dâstân-ı Tevârîh-i Mülûk-i Âl-i Osmân” kısmı ile şöhret bulan divan şairi.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şair ve yazarlardan
ŞEMSEDDİN SİVÂSÎ
Halvetiyye tarikatının Şemsiyye kolunun kurucusu, âlim ve şair.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şair ve yazarlardan
NECÂTÎ BEY
Divan şiirinin temelini atan en büyük sanatkârlardan.
Münâzara tarzında müstakil eser veren yazarlardan
FİRDEVSÎ, Uzun
II. Bayezid adına yazdığı Süleymannâme adlı eseriyle tanınan Osmanlı müellifi.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şair ve yazarlardan
LÂMİÎ ÇELEBİ
Daha çok Molla Câmî’den yaptığı çevirilerle tanınan divan şairi ve Nakşibendî şeyhi.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şair ve yazarlardan
FUZÛLÎ
Klasik Türk edebiyatının en büyük şairlerinden.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şair ve yazarlardan
LATÎFÎ
Tezkire yazarı ve şair.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şair ve yazarlardan
GAZİ GİRAY II
Kırım hanı (1588-1607).
Münâzara tarzında müstakil eser veren yazarlardan
MEHMED EFENDİ, Şâbanzâde
Osmanlı âlimi ve hattatı.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şairlerden
FASÎH AHMED DEDE
Divan şairi ve hattat.
Münâzara tarzında müstakil eser veren şairlerden
SÜNBÜLZÂDE VEHBÎ
Divan şairi.
Münâzara tarzında müstakil eser veren yazarlardan
MEHMED MEMDUH PAŞA
II. Abdülhamid dönemi Dahiliye nâzırı.
